Regelmatig komt er een bestuurder in het nieuws vanwege schimmige praktijken rondom opdrachtverstrekkingen vanuit hun bedrijf of aan hun eigen bedrijf. Recentelijk nog is de directeur van het Haagse Museum voor Communicatie opgestapt omdat naar buiten kwam dat hij voor 4 ton aan opdrachtwaarde zijn eigen bedrijf had ingezet (zie deze link). Onverstandig ingekocht kan de conclusie dan zijn. Integer is het in ieder geval niet. Maar waar is inkoop als dit dreigt te gebeuren? Pakt inkoop dan wel zijn rol? Wil de bestuurder wel dat inkoop een rol krijgt? Of is hij dan bang voor de politieagent of het geweten dat hij daar tegen kan komen?

In de afgelopen jaren is de rol van inkoop binnen veel bedrijven groter en belangrijker geworden. Steeds vaker wordt er naar inkoop gekeken als er belangrijke keuzes moeten worden gemaakt rondom make-or-buy, het contracteren als ook de leveranciersselectie. Door deze toename kan inkoop helpen aan het optimaliseren van het inkoopproces voor de organisatie maar tegelijkertijd ook aan het inzichtelijk maken van de minder integere zaken die spelen. Als inkoper ben je een spin in het web waardoor alles te zien is; veelal verbindt inkoop de vraag- en aanbodzijde waarbij je vaak als één van de weinigen binnen een organisatie het mandaat hebt om de deal te sluiten.

Door dit mandaat wordt inkoop bij de meeste transacties betrokken om te zorgen dat de deal bekrachtigd wordt. Dit maakt dat inkopers geregeld geconfronteerd worden met integriteit. Een professionele inkoper zal er in principe alles aan doen om die integriteit te waarborgen. Echter, is de inkoper door zijn rol ook de sleutel om vriendjespolitiek te bekrachtigen. Voor managers, directieleden en andere hoge functionarissen is inkoop hierdoor aan de ene kant in potentie een weg naar een goed netwerk van vrienden. Terwijl inkoop aan de andere kant kan optreden in de rol van politieagent of als het geweten. Hierdoor kan inkoop voor hen dan een bedreiging vormen dan wel een bron van ongevraagd advies worden.

Hierbij is voor de inkoper de rol van het geweten leuker dan de rol van politieagent doordat de medewerking van de hogere functionaris in kwestie tijdens het goed vormgeven van het juiste proces dan nog enigszins goed zal verlopen en het niet veel negatieve energie hoeft te kosten. Daarbij is een optredende politieagent over het algemeen niet van plan om maar een beetje mee te bewegen in de belangen van de overtreder, terwijl het geweten meermaals bereid is om hier wel in mee te gaan alleen dan op basis van de juiste stappen. Kortom, een meewerkend geweten zal een goede eerste stap zijn richting een zuiver geweten!

Heeft u wel eens te maken met de rol van politieagent of het geweten? Wilt u weten hoe u uw inkooporganisatie in kan richten om van de politieagent naar het meewerkend geweten en uiteindelijk een zuiver geweten te gaan? Stuur dan gerust een mailtje naar j.blankestijn@supplyvalue.nl, dan praten wij graag met u verder.