Verbeterprogramma en implementatie Noord/Zuidlijn

Operationeel verbeteren vanuit de keten 

Begin 2018 was de implementatie van de Noord/Zuidlijn in Amsterdam in volle gang. Op de nieuwe Amsterdamse metrolijn, die Amsterdam Noord met Amsterdam Zuid zou gaan verbinden, werd druk getest en geoefend. De introductiedatum van 22 juli 2018 kwam namelijk snel dichterbij. Het gehele Amsterdamse openbaarvervoersysteem werkte samen om de metrolijn operationeel te krijgen. Vanuit de vervoerder GVB en de eigenaar van de infrastructuur, dienst Metro en Tram van de gemeente Amsterdam (MeT), ontstond de behoefte om vanuit één integraal perspectief naar de implementatie van de Noord/Zuidlijn te kijken en op die manier te borgen dat de operationele prestaties vanaf dag één goed zouden zijn. Collega’s Jon van Zwieten en Marco van Eijsden hielpen GVB met het inrichten van operationeel presteren op de Noord/Zuidlijn. Daarbij maakten zij gebruik van het Supply Value prestatiemanagement-model.  

De juiste KPI’s kiezen 

De eerste stappen werden door GVB en MeT gezet door een goede set aan KPI’s af te spreken met de opdrachtgever, in dit geval de Vervoerregio Amsterdam. Hierbij werd gekeken naar KPI’s in het onderhouden van stations, infrastructuur en systemen, maar ook naar KPI’s in het betrouwbaar rijden van een dienstregeling. 

Inzicht vanuit data 

Vervolgens gingen ze in april 2018 verder door bottom up vanuit de data en de werkvloer naar de operationele prestaties van de Noord/Zuidlijn te kijken. Deze data vanuit de systemen werd handmatig verrijkt met alle andere data die beschikbaar was in de keten, zoals dagverslagen van de verkeersleiding,  monteursverslagen, meldingen van machinisten en technische data vanuit het spoor en de metro’s zelf. Door gebruik van al databronnen kregen we week na week, op basis van feiten en daadwerkelijke gebeurtenissen, een steeds beter beeld waar bottlenecks in het onderhoud en de uitvoering lagen.  

De keten aan tafel 

Tegelijkertijd werd een taxatieoverleg gestart om met de gehele keten integraal naar deze bottlenecks te kijken en de juiste maatregelen te starten om ze weg te nemen. Alle betrokken ketenpartners, zoals rijdend materieel, infrastructuur, personeel, verkeersleiding en het beveiligingssysteem, werkten samen om deze data op waarde te schatten. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat bepaalde bottlenecks bij de inzet van bestuurders maar tijdelijk waren door beperkingen in verband met opleidingen. Of dat bepaalde type storingen na een update van het beveiligingssysteem niet voor zouden komen. Door alle storingen integraal met de gehele keten te behandelen ontstond er ook een steeds beter inzicht in hoe andere ketenpartners de effecten van storingen konden mitigeren, of zelfs helemaal voorkomen. Op deze manier konden de leden van het taxatieoverleg een solide advies geven in de prioritering en vormgeving van verbetermaatregelen én konden ze sturen op het effect van die maatregelen. 

Gezamenlijk bijsturen 

De grootste uitdager van het programma implementatie Noord/Zuidlijn was tijd. De deadline van 22 juli 2018 moest gehaald worden. Supply Value organiseerde daarom in samenwerking met GVB een daily standup met het programmamanagement en het lijnmanagement van alle ketenpartners om flexibel te zijn en snel te kunnen bijsturen. Onder andere het op data gebaseerde advies van het taxatieoverleg en de flexibiliteit van de daily standup stelde de organisatie in staat om een bewuste keuze te maken om verbetermaatregelen al dan niet te nemen en snel resultaat te boeken.  

Een succesvolle start van de Noord/Zuidlijn 

En met succes, alle betrokken partijen stonden gesteld voor de grote opening op zondag 22 juli. Sterker nog, de Noord/Zuidlijn presteerde beter dan alle andere nieuwe metrolijnen die GVB ooit heeft geïntroduceerd. Uitval bleef de eerste weken ruim onder de één procent en er waren nauwelijks grote verstoringen op de lijn. Voor alle betrokken partijen was de introductie een groot succes. Na de invoering van het operationeel verbeteren op de Noord/Zuidlijn is GVB de aanpak voor operationeel presteren aan het uitrollen op alle metro- en tramlijnen.